Sóng điện từ là gì? Tất tần thông tin về sóng điện từ

Sóng điện từ là gì? Tất tần thông tin về sóng điện từ
Click to rate this post!
[Total: 0 Average: 0]

Trong chương trình của môn Vật lý lớp 12, câu hỏi sóng điện từ là gì cùng những vấn đề liên quan gây ra nhiều khó khăn cho các bạn học sinh. Đừng lo lắng, nội dung dưới đây của chúng tôi sẽ giúp bạn giải đáp hết thắc mắc.

Sóng điện từ
Sóng điện từ là gì Vật lý 12?

Sóng điện từ là gì? 

sóng điện từ là gì vật lý 12

Sóng điện từ còn gọi là bức xạ điện từ, là loại sóng được tạo ra do sự kết hợp vuông góc giữa dao động điện trường và từ trường lan truyền trong không gian. Chúng sẽ lan truyền như một loại sóng nên sẽ có tính chất hạt, thường được gọi là photon.

Sóng điện từ là gì
Sóng điện từ là gì

Theo đó, trong quá trình lan truyền thì sóng điện từ mang theo năng lượng, động lượng và thông tin. Một sóng điện từ sẽ có bước sóng rơi vào khoảng 400 – 700mm thì con người có thể nhìn thấy bằng mắt thường, hay còn được gọi là ánh sáng. 

Chắn sóng điện từ là gì?

Thực tế, một số loại sóng điện từ có bước sóng lớn như tia tử ngoại, tia X, tia hồng ngoại,… thường gây ra tổn hại lớn với sức khỏe con người. Do đó, chắn sóng điện từ là phương pháp được nhiều người sử dụng để ngăn không cho sóng điện từ làm hại cơ thể, đặc biệt là khi tiếp xúc với điện thoại.

Một số cách chắn sóng điện từ phổ biến như miếng dán chắn sóng điện từ, Chip chắn sóng điện từ, lá chắn sóng điện từ,… 

Biến điệu sóng điện từ là gì? 

Trong liên lạc bằng vô tuyến, để phát sóng điện từ đi xa thì người ta sẽ phải trộn lẫn sóng âm tần hoặc thị tần với sóng cao tần và cơ chế này được gọi là biến điệu sóng điện từ. Có rất nhiều cách để biến điệu sóng điện từ như biến điệu biên độ, biến điệu tần số, biến điệu pha của dao động cao tần,…

Biến điệu sóng điện từ là gì
Biến điệu sóng điện từ là gì?

Do trong biến điệu sóng điện từ luôn có sự trộn lẫn sóng điện cao tần với sóng điện âm tần, đồng thời từng loại sóng lại mang bước sóng khác nhau. Vì thế, nếu như bạn thường xuyên tiếp xúc với các nguồn điện xảy ra cơ chế biến điệu sóng điện từ thì chắc chắn ít nhiều bạn sẽ bị ảnh hưởng về mặt sức khỏe.

Những ảnh hưởng của biến điệu sóng điện từ
Những ảnh hưởng của biến điệu sóng điện từ

Một phương pháp được ứng dụng để làm giảm đi tác hại của biến điệu sóng điện từ đó là sử dụng than hoạt tính. Theo các chuyên gia, than hoạt tính có tác dụng hữu hiệu trong lọc không khí hay hút các bức xạ của sóng điện từ trong môi trường xung quanh để trả lại cho bạn môi trường sống lành mạnh.

Tìm hiểu về các loại sóng điện từ

Sóng điện từ gồm 7 loại. Cụ thể các loại như sau:

STT Tên  Bước sóng Tần số HZ Năng lượng photon (eV)
1 Sóng Radio 1 met – 100000 km 300 MHz – 3 Hz 12.4 feV – 1.24 meV
2 Sóng Viba 1 mm – 1 met 300 GHz – 300 MHz 1.7 eV – 1.24 meV
3 Tia hồng ngoại 700 nm – 1 mm 430 THz – 300 GHz 1.24 meV – 1.7 eV
4 Ánh sáng mắt nhìn thấy 380 nm-700 nm 790 THz – 430 THz 1.7 eV – 3.3 eV
5 Tia tử ngoại 10 nm – 380 nm 30 PHz – 790 THz 3.3 eV – 124 eV
6 Tia X 0,01 nm – 10 nm 30 EHz – 30 PHz 124 eV – 124 keV
7 Tia gamma ≤ 0,01 nm ≥ 30 EHz 124 keV – 300+ GeV

Đặc điểm chính của một sóng điện từ

Sóng điện từ sẽ có những đặc điểm sau đây:

  • Sóng điện từ lan truyền được trong tất cả các môi trường như: Rắn, lỏng, khí và chân không. Đây được xem là loại sóng duy nhất có khả năng lan truyền trong môi trường chân không với tốc độ lan truyền lớn nhất là từ 3.108 m/s.
  • Sóng điện từ là dạng sóng ngang. Hiểu đơn giản thì nó là sự lan truyền của các dao động liên quan đến tính chất có hướng (gồm cường độ từ trường và cường độ điện trường) của những phần tử có hướng dao động vuông góc với hướng lan truyền của sóng. 
Đặc điểm của sóng điện từ
Sóng điện từ chính là một sóng ngang
  • Sóng điện từ luôn hình thành một tam diện thuận.
  • Dao động của từ trường và điện trường ở một điểm sẽ luôn đồng pha với nhau.
  • Sóng điện từ mang các tính chất của sóng cơ: Khúc xạ, phản xạ, giao thoa,… Nó cũng sẽ tuân theo các quy luật truyền thẳng, khúc xạ, giao thoa,…
  • Sóng điện từ mang năng lượng của một hạt photon có bước sóng λ là hc/λ. Trong đó, h gọi là hằng số Planck; và c gọi là vận tốc ánh sáng trong chân không. Do đó, bước sóng càng dài thì năng lượng photon của nó càng nhỏ.
  • Sóng điện từ là phổ sóng rộng.
  • Sóng điện từ trong tương tác với vật (gồm nguyên từ, phân từ và hạt cơ bản) thì tính chất sóng điện từ phụ thuộc ít nhiều vào năng lượng các photon (bước sóng).
  • Sóng điện từ gọi là sóng vô tuyến, bởi bước sóng từ vài mét đến vài kilomet nên được dùng trong thông tin liên lạc.

Nguyên tắc khi sử dụng sóng điện từ truyền thông tin 

Để sử dụng sóng điện từ trong truyền thông tin, bạn cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

Nguyên tắc khi sử dụng sóng điện từ
Nguyên tắc khi sử dụng sóng điện từ truyền thông tin
  • Để âm thanh, hình ảnh truyền đi xa cần biến điệu chúng thành các dao động điện hay gọi là tín hiệu âm tần. Đối với AM là biến điệu biên độ; với FM là biến điệu tần số.
  • Sử dụng sóng ngang hay sóng cao tần để truyền đi.
  • Phải tách sóng, tức là tách tín hiệu ra khỏi sóng cao tần.
  • Khuếch đại tín hiệu đã thu được khi có cường độ nhỏ. 

Các ứng dụng quan trọng của sóng điện từ

Hiện nay, sóng điện từ được ứng dụng vào nhiều lĩnh vực trong cuộc sống. Tùy vào từng loại sóng sẽ có các ứng dụng riêng. Những ứng dụng phổ biến của mỗi loại sóng có thể kể đến là:

1. Sóng Radio

  • Sử dụng trong lĩnh vực truyền thông, để truyền tín hiệu.
  • Sử dụng trong Wifi.
  • Trong lĩnh vực sấy khô, sóng Radio được ứng dụng để tiêu diệt sâu bọ.
  • Trong Y học, sóng Radio để trị hen, Amidan, phá ung thư gan, chữa viêm gan, đau lưng, điều trị chứng rối loạn nhịp tim,…

2. Sóng Viba

Sóng Viba được ứng dụng chủ yếu trong sản xuất lò vi sóng.

3. Tia T

  • Trong nghiên cứu thiên văn học, tia X được dùng để quan sát thiên hà và các vì sao.
Ứng dụng của sóng điện từ là gì
Tia X được ứng dụng phổ biến trong Y học
  • Tia X ứng dụng trong công nghệ nhìn xuyên vật thể.
  • Tia X dùng trong sản xuất vũ khí hạng nặng.
  • Trong Y học, tia X được dùng để dò tìm các tế bào ung thư.

4. Tia hồng ngoại

  • Trong Y học, tia hồng ngoại dùng để chẩn đoán bệnh; phá bỏ các mô và tế bào bị tổn thương.
  • Sử dụng trong tính năng nhìn đêm của máy ảnh kỹ thuật số.
  • Dùng trong chuông báo động.

5. Tia tử ngoại 

  • Hỗ trợ điều trị ung thư.
  • Dùng để tiệt trùng và diệt khuẩn hiệu quả.

6. Tia X

  • Trong Y học, tia X dùng để chụp – chiếu chẩn đoán bệnh; tìm kiếm đoạn xương bị tổn thương hoặc là dị vật có trong cơ thể (như mảnh sắt, mảnh đạn, thủy tinh,…).
  • Sử dụng trong chế tạo động cơ để dò tìm kiếm cục bộ mềm trong những khối máy nhôm đúc.

7. Tia Gamma

  • Trong Y học, tia Gamma dùng để chế tạo dao Gamma trong phẫu thuật.
Ứng dụng của sóng điện từ
Tia Gamma là bức xạ mạnh nhất trong vũ trụ
  • Trong thiên văn học, tia Gamma dùng để chế tạo kính viễn vọng để theo dõi lỗ đen khổng lồ hay những vụ nổ lớn của vũ trụ,…

Nội dung toàn bộ bài viết là những chia sẻ của chúng tôi về sóng điện từ là gì cùng các vấn đề liên quan như đặc điểm, phân loại, tính chất,… Mời bạn đọc theo dõi website hutbuicongnghiep.com mỗi ngày để cập nhật các bài viết mới nhất!

phuongle

Bài viết liên quan

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Read also x