Nhiệt năng là một dạng năng lượng được ứng dụng phổ biến trong cuộc sống hiện nay. Vậy nhiệt năng là gì? Cách làm thay đổi nhiệt năng của vật ra sao? Tất cả sẽ được giải đáp chính xác nhất ở trong nội dung bài viết hôm nay.
Nhiệt năng là gì?
Theo Wikipedia, nhiệt năng được định nghĩa là các loại truyền năng lượng (giống với công) hoặc năng lượng đặc trưng của bậc tự do trong hệ nhiệt. Về bản chất, nhiệt năng của một vật là tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật đó.
Mọi vật đều sẽ có nhiệt năng, vì các phân tử cấu tạo nên vật luôn luôn chuyển động. Đơn vị của nhiệt năng là Jun (ký hiệu là J).
Nhiệt năng phụ thuộc vào yếu tố gì?
Nhiệt năng của một vật sẽ phụ thuộc vào nhiệt độ của vật đó, nhiệt độ càng cao thì nhiệt năng sẽ càng lớn.
Khi nhiệt độ tăng cao thì các phân tử trong vật chất sẽ có chuyển động nhanh hơn. Do đó, nhiệt độ càng cao thì tốc độ chuyển động của các phân tử càng nhanh dẫn đến nhiệt năng của vật sẽ càng lớn.
Ví dụ, bức xạ mặt trời có nhiệt độ rất cao nên thường được chuyển hóa thành nhiệt năng – ứng dụng trong các hệ thống sưởi hoặc đun nước tạo nên quay Tuabin điện.
Gợi ý các cách làm thay đổi nhiệt năng
Theo tìm hiểu, có 2 cách làm thay đổi nhiệt năng của một vật là thực hiện công hoặc truyền nhiệt. Cụ thể:
1. Thực hiện công
Đây là cách làm tăng nhiệt năng của một vật thông qua tác động công lên trên vật hoặc khi vật có sự chuyển động.
Ví dụ cách làm thay đổi nhiệt năng: Khi ta cọ xát 2 thanh sắt với nhau thì thanh sắt sẽ dần nóng lên, dẫn đến nhiệt năng của 2 thanh sắt sẽ thay đổi và tăng lên. Hoặc ví dụ khác, khi người thợ rèn dùng búa đập vào thanh sắt nhiều lần thì thanh sắt sẽ dần dần nóng lên.
2. Truyền nhiệt
Truyền nhiệt là cách làm thay đổi nhiệt độ của một vật thông qua truyền nhiệt sang một vật khác.
Ví dụ: Khi đặt 1 thanh sắt lên trên nắp một nồi nước đang sôi thì sau một thời gian thanh sắt sẽ nóng lên. Ngoài ra, khi thả một chiếc thìa bằng kim loại vào một bát canh đang nóng thì sau một lúc chiếc thìa cũng tự nóng lên.
Nhiệt lượng là gì? Nhiệt dung riêng của một chất nghĩa là gì?
Nhiệt lượng được dùng để chỉ về phần nhiệt năng mà vật nhận được hay mất đi trong quá trình truyền nhiệt. Nhiệt lượng của một vật bất kỳ sẽ phụ thuộc vào 3 yếu tố gồm khối lượng của vật, nhiệt độ và chất cấu tạo nên vật.
Nhiệt lượng có công thức tính như sau:
Q = m . c . ∆t
Trong đó:
- Q chính là nhiệt lượng của vật (J)
- m là khối lượng vật (kg)
- ∆t gọi là độ tăng nhiệt của vật (0C hoặc K)
- c gọi là nhiệt dung riêng của chất tạo nên vật (J/kg.K)
Ngoài ra, nhiệt dung riêng của một chất là chỉ số để cho chúng ta biết được nhiệt lượng cần để làm cho 1kg chất đó tăng lên 1 ⁰C so với ban đầu. Nói cách khác, đây là sự biến thiên nhiệt độ: ∆t= t2-t1. Trong đó, ∆t > 0: vật tỏa nhiệt; ∆t < 0: vật thu nhiệt.
Tìm hiểu về ứng dụng của nhiệt năng trong đời sống
Thực tế, năng lượng có thể tồn tại ở nhiều dạng khác nhau như điện năng, cơ năng, quang năng và nhiệt năng. Trong đó, nhiệt năng được ứng dụng phổ biến nhất trong đời sống sinh hoạt và sản xuất. Theo Cơ quan năng lượng Quốc tế (IEA), có đến 70% năng lượng đang sử dụng hiện nay có ít nhất một lần là nhiệt năng.
Các ứng dụng phổ biến của nhiệt năng trong cuộc sống hằng ngày cụ thể là:
- Ứng dụng trong các thiết bị nhà bếp như bếp gas, nồi cơm điện, lò nướng, bếp từ,…
- Thiết bị nóng lạnh, ấm đun nước,…
- Sản xuất các thiết bị như gối sưởi, lò sưởi, quạt sưởi,…
- Ứng dụng ở trong máy sấy tóc, máy hút ẩm, tủ sấy khô,…
- …
Nội dung bài viết trên đây đã nêu các cách làm thay đổi nhiệt năng. Với thông tin này, hy vọng là bạn đã hiểu thế nào là nhiệt năng và cách làm thay đổi nhiệt năng cho ví dụ cụ thể. Mời bạn đọc theo dõi các kiến thức hữu ích trên trang hutbuicongnghiep.com mỗi ngày!
