Sinh sản hữu tính là gì? Thông tin liên quan đến sinh sản hữu tính

Sinh sản hữu tính là gì? Đây là nội dung trọng tâm trong chương trình sinh học 11 các bạn học sinh cần nắm vững. Theo đó, mỗi loài sinh vật từ thực vật cho đến động vật đều có hình thức sinh sản đặc trưng khác nhau  Trong phạm vi bài viết hôm nay, chúng tôi sẽ tổng hợp chi tiết kiến thức liên quan đến sinh sản hữu tính để các bạn cùng nắm rõ.

Vậy sinh sản hữu tính là gì?

Sinh sản hữu tính là hình thức sinh sản chính của phần lớn các loài thực vật, động vật sinh sống trên trái đất. Kiểu sinh sản này là sự hợp nhất giữa giao tử đơn bội đực và giao tử đơn bội cái để tạo ra hợp tử lưỡng bội, hợp tử sẽ phát triển thành cá thể mới. Cụ thể, tế bào của cá thể đực và cá thể cái sẽ kết hợp với nhau tạo thành phôi thai mới, có chứa thông tin di truyền từ hai cá thể.

Hình thức sinh sản này góp phần tạo nên sự đa dạng sinh học trong các loài, giúp chúng thích ứng với môi trường sống và tồn tại trong thời gian dài. Sinh sản hữu tính cũng tạo ra các đặc tính mới trong các thế hệ tiếp theo, giúp các loài tiến hóa và phát triển. Cho đến thời điểm hiện tại, các nhà khoa học vẫn không ngừng nghiên cứu về hình thức sinh sản này.

Sinh sản hữu tính gồm những hình thức nào?

Hình thức sinh sản hữu tính là gì? Sinh sản hữu tính khá đa dạng về hình thức, mỗi loài sẽ áp dụng cách sinh sản khác nhau để duy trì nòi giống trong dòng họ.

• Đẻ trứng: Hình thức sinh sản này có ở hầu hết các loài cá, lưỡng cư, bò sát, côn trùng, một số loài động vật có vú (thú mỏ vịt, thú lông nhím,…).
• Đẻ trứng thai: Đây là hiện tượng trứng giàu noãn hoàng đã được thụ tinh và nở thành con non mới được đẻ ra (cá mún, cá kiếm…).
• Đẻ con: Trứng được thụ tinh và phát triển trong dạ con thành phôi. Phôi được bảo vệ và thu nhận chất dinh dưỡng từ máu mẹ qua nhau thai (hầu hết các loài động vật).

Những đặc trưng của sinh sản hữu tính là gì?

Dưới đây là một số đặc điểm của hình thức sinh sản hữu tính:

• Đa dạng về gen: Sinh sản hữu tính tạo ra sự đa dạng gen giữa các cá thể mới, do sự kết hợp ngẫu nhiên từ hai cá thể. Điều này giúp các loài động thực vật phát triển đa dạng về đặc điểm vật lý, hóa học và di truyền.
• Khác biệt giới tính: Hình thức sinh sản hữu tính cho phép tạo ra các cá thể mới với sự khác biệt về giới tính. Cho phép các loài động vật phân công công việc giữa các giới để tối ưu hóa sinh sản, sự sống sót của loài.
• Tiêu tốn năng lượng, thời gian: Sinh sản hữu tính tốn nhiều năng lượng và thời gian để tìm kiếm đối tác sinh sản, thực hiện quá trình phân giới.
• Nguy cơ lây truyền bệnh: Trong sinh sản hữu tính, nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục là rất cao.
• Sự tiến hóa: Sinh sản hữu tính có vai trò quan trọng trong sự tiến hóa của sinh vật. Bởi sự đa dạng gen sẽ giúp các loài động vật thích nghi tốt với mọi điều kiện và môi trường sống khác nhau. Từ đó chống lại mối đe dọa từ môi trường bên ngoài.
• Phát triển của hạt giống: Đối với thực vật, sinh sản hữu tính dẫn đến sự phát triển của hạt giống. Đây chính là sản phẩm của quá trình thụ phấn và thụ tinh, hạt giống này có thể phát triển thành một cây mới.

Tìm hiểu về sinh sản hữu tính ở động vật và thực vật

Sinh sản hữu tính là gì? Đây là một cách thức để các sinh vật tạo được ra “sản phẩm” mới dựa trên sự kết hợp các tế bào sinh dục của hai cá thể khác giới. Sinh sản hữu tính ở động vật và thực vật có sự khác nhau về cách thực hiện và quá trình phát triển.

Sinh sản hữu tính ở động vật

Sinh sản hữu tính ở động vật trải qua các giai đoạn sau:

• Giao phối: Động vật có thể giao phối qua giới tính hoặc sự trợ giúp của động vật khác để trao đổi tế bào sinh dục. Trường hợp giao phối qua giới tính, cá thể đực sẽ đưa tế bào tinh vào bên trong cá thể cái để thụ tinh.
• Giai đoạn thụ tinh: Sau khi tế bào tinh đã được đưa vào bên trong cá thể cái, chúng sẽ kết hợp với tế bào trứng để tạo ra một phôi thai mới.
• Phát triển của phôi thai: Phôi thai mới sẽ phát triển và trưởng thành thành một cá thể mới. Trong quá trình này, phôi thai sẽ tiếp tục phát triển và hình thành các cấu trúc, bao gồm cơ thể, tế bào, mô,…

Sinh sản hữu tính ở thực vật

Sinh sản hữu tính là gì ở thực vật có thể được thực hiện bằng cách thụ tinh trong hoa hoặc bằng cách tách rễ, cành hoặc lá.

• Thụ tinh trong hoa: Thực vật có thể tự thụ phấn hoặc thụ phấn chéo. Trong quá trình này, phần nhụy của hoa sẽ tạo ra tế bào tinh và phần bầu của hoa sẽ tạo ra tế bào trứng. Khi một con ong hoặc một loài động vật khác đến để lấy mật hoa, chúng sẽ mang theo tế bào tinh từ hoa khác và đưa chúng vào hoa mới để thụ tinh.
• Tách rễ, cành hoặc lá: Một số loài thực vật có thể tách rễ, cành hoặc lá để tạo ra một cây mới. Trong quá trình này, các tế bào của thực vật sẽ bắt đầu phân chia và phát triển để tạo ra một cây mới.
• Đối với những loài thực vật không có hoa như dương xỉ, rêu sẽ sử dụng phương pháp sinh sản hữu tính khác.

Điểm giống và khác nhau

Giống nhau: Cá thể mới được tạo ra dựa trên sự kết hợp giữa các vật chất di truyền sẵn có trong cơ thể của hai sinh vật khác nhau. Đồng thời đều phải trải qua 3 giai đoạn chính bao gồm hình thành giao tử, thụ tinh và phát triển thành phôi thai. Bên cạnh đó, quá trình sinh sản hữu tính ở cả động vật và thực vật đều có sự tổ hợp các vật chất di truyền.

Khác nhau: Khi tìm hiểu về hình thức sinh sản hữu tính là gì, chúng ta sẽ dễ dàng nhận thấy điểm khác nhau giữa sinh sản hữu tính của thực vật và động vật qua các tiêu chí sau đây.

Sự khác biệt giữa sinh sản hữu tính và sinh sản vô tính

Các tiêu chí dưới đây sẽ giúp các bạn so sánh được hình thức sinh sản hữu tính và sinh sản vô tính:

Qua nội dung bài viết, chắc hẳn các bạn đã nắm được sinh sản hữu tính là gì cũng như những thông tin liên quan đến hình thức sinh sản này.  Mong rằng, những kiến thức được chia sẻ trên đây sẽ hữu ích với các bạn trong quá trình học tập, tìm kiếm về chủ đề sinh hữu tính ở động vật và thực vật.